O zdrowiu

Wiele czynników wpływa na zdrowie i długowieczność. Spośród nich wymienić należy: warunki pracy, styl życia, otoczenie naturalne czy cechy dziedziczne człowieka. Ćwiczenia Taijiquan oraz Qigong redukują negatywny wpływ tych czynników, a zarazem zwiększają pozytywny. Oczywiście nie dotyczy to ćwiczących, którzy rezygnują z treningów zaledwie po kilku lekcjach. Kluczem do powodzenia, tak jak w każdej innej dziedzinie, jest wytrwałość.

Lekarze z Tufts – New England Medical Center w Bostonie przeanalizowali 47 programów badawczych poświęconych korzyściom wynikającym z uprawiania Taijiquan. W pracy zamieszczonej w „Archives of Internal Medicine” lekarze Ci, dzieląc się swoimi wnioskami nie pozostawili wątpliwości co do prozdrowotnego oddziaływania ruchów „Boksu Wielkiego Szczytu”. I tak uprawianie Taijiquan:

  • zwiększa siłę mięśni i elastyczność stawów,
  • łagodzi napięcia nerwowe,
  • zwiększa tolerancję na ból,
  • pomaga ludziom cierpiącym na niedokrwienną chorobę serca,
  • pomaga ludziom mającym wszyte by – passy,
  • zmniejsza u ludzi starszych ryzyko urazów i upadków (dzięki zwiększeniu zdolności koncentracji oraz poprawie koordynacji ruchowej).

Warto podkreślić, że reguły Taijiquan pozostają w zgodzie z odkryciami z dziedziny fizjologii, sportu i oczywiście medycyny konwencjonalnej. Dla przykładu, w fizjologii znana jest zasada, że poprawne funkcjonowanie systemu nerwowego warunkuje prawidłową pracę wielu części ludzkiego ciała. Wspomniana zasada koresponduje z naczelną regułą Taijiquan w myśl której, sztuka ta opiera się głównie na sile spokojnego umysłu, a nie na mięśniach. Dlatego umysł (Yi) powinien kierować ciałem w taki sposób, aby napięcie mięśni w trakcie ćwiczeń ograniczone było do niezbędnego minimum. Tak wykonane ruchy pozwalają na zachowanie zrównoważonego, wolnego od wszelkich zakłóceń stanu psycho – fizycznego, a to sprzyja regulacji systemu nerwowego. Praktykowane w ten sposób Taijiquan zwiększa stymulację określonej partii kory mózgowej, ograniczając stymulowanie innych rejonów mózgu. W rezultacie redukowane są bodźce odpowiedzialne za chroniczne dolegliwości czy stresy, a to daje szansę na powrót do harmonii i zdrowia.
Wykonanie całej formy Taijiquan wymaga pewnej „kondycji”. Dlatego za sprawą tych ćwiczeń zwiększa się wydolność naczyniowa, elastyczność płuc, poprawie ulega trawienie. Konsekwencją tych zjawisk może być pozbycie się chronicznych dolegliwości takich jak np. wysokie ciśnienie czy nawet gruźlica.
Przedstawione powyżej informacje pozwalają z optymizmem spojrzeć w przyszłość Taijiquan na świecie tym bardziej, iż ćwiczenia te mogą wykonywać także osoby w podeszłym wieku.

Przeczytanie zamieszczonego tu tekstu nie może zastąpić konsultacji z lekarzem, szczególnie w przypadku tych ćwiczących, którzy nie odznaczają się najlepszym zdrowiem. Autor nie ponosi żadnej odpowiedzialności za niezastosowanie się do powyższej sugestii.

Dariusz Muraszko.


Zasady mistrza Xu Zhi Yi

Poniższe reguły zostały skodyfikowane przez Xu Zhi Yi – mistrza trzeciej generacji. Pomimo, iż Xu Zhi Yi jest praktykiem stylu Wu, poniższy tekst odnosi się do systemu Taijiquan w ogóle.

Taijiquan dla zdrowia

  1. „Jeśli ruszać się, to całym ciałem” – to ważna zasada treningu Taijiquan. Oznacza ona, że w ćwiczeniu uczestniczą szystkie części ciała.
  2. Praktykowanie Taijiquan umożliwia ćwiczącemu eliminację wszystkich myśli, nie związanych z ruchem. Stwarza to warunki do pracy układu nerwowego. Dlatego Taijiquan nazywane jest medytacją w ruchu.
  3. Wolne i pełne gracji ruchy Taijiquan oraz zasada „spokoju w ruchu i ruch w spokoju” pomogą ćwiczącemu rozwinąć cierpliwość, tolerancję, a także osiągnąć głęboki relaks.
  4. Z tej zasady skorzysta zarówno osoba starsza, jak i młoda, silna oraz słabsza. Stosowanie technik „pchających dłoni” nie jest niebezpieczne, bowiem Taijiquan wykorzystuje siłę przeciwnika.
  5. Czymś specjalnym w Taijiquan jest jego właściwość rehabilitująca pacjentów. Ruchy stanowią ćwiczenie dla całego ciała, głęboki oddech reguluje pracę serca i obieg krwi, a skoncentrowany i zrelaksowany umysł wpływając dodatnio na system nerwowy, stymuluje samoregulację organizmu, przezwycięża choroby i sprzyja zdrowiu.

Taijiquan w odniesieniu do walki

    1. Ekspert (mistrz) Taijiquan w konfrontacji z twardością stosuje delikatność. Wykorzystuje on techniki, które wiodą siłę atakującego do błędu, po czym skraca dystans i przywiera do przeciwnika.
    2. Praktyk (mistrz) Taijiquan spokojnie oczekuje na ruch ze strony agresora, co znaczy, że chce, aby ten wykonał pierwszą technikę. Następnie kieruje siłę ataku przeciwnika w inną stronę i doprowadza go do złej pozycji. Ostatecznie sam atakuje zgodnie z zasadą „zacznij później, lecz wcześniej zakończ”.
    3. Pokonać napastnika można co najmniej na dwa sposoby: dodając swoją siłę do rozpędu przeciwnika lub mu ustępując. Dlatego w Taijiquan siła nigdy nie napotyka na inną siłę. Ekspert powinien raczej wymanewrować napastnikiem tak, aby ten uderzył w próżnię i dopiero potem kontrować z zasadą, w myśl której” mały może pokonać dużego”.
    4. Mistrz powinien stosować unik jako metodę posuwania się do przodu. Takich możliwości technicznych w Taijiquan jest wiele. Opisać je można dwoma słowami: ruch i zwarcie. Ten pierwszy sposób dotyczy minimalizowania siły ataku przeciwnika dla własnej ochrony; drugi – panowania nad ruchami oponenta po zminimalizowaniu skutków jego ataku. Obie te techniki są aspektami tej samej taktyki i winny się uzupełniać.

Powyższe zasady jasno pokazują, iż wymiana ciosów dziko i ślepo, bez myśli o własnym bezpieczeństwie nie jest częścią Taijiquan. Jeżeli się je zastosuje to możliwe będzie zminimalizowanie własnych urazów, a nawet wyjście z walki bez uszczerbku na zdrowiu.

Opracowano na podstawie książki autorstwa Wong Kiew Kit,
The Complete Book of Tai Chi Chuan, Shaftesbury 1996.

Dariusz Muraszko.